GITARY JAGARD / THUMB

Terada, Thumb i Jagard

Podczas gdy marki takie jak Yamaha czy K. Yairi słusznie zdobyły międzynarodową sławę, złota era japońskiego lutnictwa lat 70. i 80. obfitowała w dziesiątki innych, mniej znanych nazw, które dziś stanowią fascynujący obszar poszukiwań dla kolekcjonerów i muzyków. Wiele z tych marek nie było niezależnymi bytami, lecz „markami własnymi” (ang. in-house brands) wielkich fabryk, stworzonymi na potrzeby rynku krajowego. Zrozumienie ich historii wymaga zagłębienia się w skomplikowaną, ale niezwykle wydajną sieć produkcyjną modelu OEM (Original Equipment Manufacturer), który zdefiniował japoński przemysł gitarowy.

W samym sercu tej sieci znajdowała się fabryka Terada – jeden z najstarszych i najbardziej szanowanych producentów w Japonii. To właśnie z jej warsztatów wyszły instrumenty sygnowane markami Thumb i Jagard. Ich historia jest nierozerwalnie związana z historią ich twórcy, fabryki Terada, i stanowi doskonały przykład tego, jak japońskie rzemiosło oferowało wyjątkową jakość nie tylko pod szyldem wielkich, globalnych korporacji, ale także pod własnymi, lokalnymi markami.

Fabryka Terada: Cichy Gigant z Nagoi

Założona w 1912 roku w Nagoi, fabryka Terada Musical Instrument Co., Ltd. jest jednym z filarów japońskiego przemysłu instrumentów strunowych. W przeciwieństwie do fabryk takich jak Fujigen czy Matsumoku, które w dużej mierze koncentrowały się na gitarach elektrycznych, Terada od początku specjalizowała się w budowie wysokiej jakości gitar akustycznych i semi-akustycznych.

Jej reputacja i mistrzostwo w obróbce drewna sprawiły, że stała się kluczowym podwykonawcą dla wielu najbardziej znanych marek na świecie. Lista firm, dla których Terada produkowała instrumenty, jest imponująca i obejmuje takie nazwy jak Morris, Gretsch, Ibanez, Epiphone, Burny, a nawet oficjalne, japońskie linie dla Orville by Gibson i C.F. Martin. W szczytowym okresie, od późnych lat 70. do wczesnych 90., firma produkowała nawet 10 000 gitar miesięcznie w trzech zakładach.

Jednak oprócz produkcji na zlecenie, Terada tworzyła również instrumenty pod własnymi markami, przeznaczonymi głównie na rynek japoński. Dwie z najważniejszych i najbardziej cenionych marek własnych z tego okresu to Thumb i Jagard.

Thumb: Butikowe Rzemiosło w Stylu „Lawsuit”

Marka Thumb pojawiła się w latach 70. i była produkowana przez fabrykę Terada aż do lat 80.. Była to klasyczna marka z ery „pozwów” (lawsuit era), skupiająca się na tworzeniu wysokiej jakości replik popularnych amerykańskich gitar, głównie modeli firm Martin i Gibson.

Instrumenty Thumb były postrzegane jako produkty butikowe, co oznaczało mniejszą skalę produkcji w porównaniu z wielkimi markami, ale z ogromnym naciskiem na jakość wykonania. Gitary te są dziś cenione za to, że przetrwały dziesięciolecia w doskonałym stanie, co świadczy o solidności ich konstrukcji.

Cechy i Jakość

Gitary Thumb, mimo że często były modelami podstawowymi lub ze średniej półki cenowej, po pięciu dekadach dojrzały, oferując bogate i żywe brzmienie, które często przewyższa współczesne instrumenty w podobnej cenie. Chociaż wiele modeli posiadało laminowane płyty wierzchnie, co ograniczało ich wartość w oczach purystów, jakość tych laminatów była na bardzo wysokim poziomie.

Wiele modeli z wyższej półki, takich jak MW-30, charakteryzowało się pięknymi zdobieniami z abalonu, co było celowym nawiązaniem do estetyki luksusowych modeli Martina.

Przegląd Modeli

Katalogi z późnych lat 70. pokazują szeroką gamę modeli Thumb, co świadczy o ambicjach marki. Nazewnictwo modeli często odzwierciedlało ich cenę w jenach, co było powszechną praktyką w tamtym okresie – model F-130 był tańszy niż modele z serii 500 czy 800.

• Seria F (Folk): Modele takie jak F-130 miały korpus w rozmiarze 000 (Triple-O), nieco cieńszy niż standardowy dreadnought, co czyniło je bardzo wygodnymi. Mimo że były to modele podstawowe, dziś cenione są za dojrzałe i rezonujące brzmienie.

• Seria W (Western/Dreadnought): Obejmowała klasyczne dreadnoughty, takie jak W-200, W-300, W-350 czy W-500. Były to wierne repliki gitar Martin, idealne do gry akordowej i flatpickingu.

• Seria GH (Gibson Hummingbird): Model GH-250HB był popularną i dobrze wykonaną kopią słynnego Gibsona Hummingbird, często w charakterystycznym wykończeniu cherry sunburst.

• Modele z wyższej półki: Instrumenty takie jak MW-30 czy TH-800J oferowały lepsze materiały (np. boki i tył z palisandru) i bogatsze zdobienia, co plasowało je w bezpośredniej konkurencji z droższymi japońskimi markami.

Marka oferowała również modele dla leworęcznych, co w tamtych czasach nie było standardem.

Jagard: Wszechstronność i Tradycja

Podobnie jak Thumb, Jagard był marką własną fabryki Terada, produkowaną w latach 70.. Oferta Jagard była nieco szersza i obejmowała nie tylko gitary akustyczne, ale również mandoliny, a nawet gitary elektryczne. Należy jednak zaznaczyć, że współczesne gitary lap-steel marki Jagard są produkowane w Chinach i nie mają związku z historyczną produkcją Terady. Gitary akustyczne Jagard, podobnie jak Thumb, były wysokiej jakości replikami amerykańskich klasyków.

Przegląd Modeli

• Seria JD (Dreadnought): Modele takie jak JD20 czy JD-80 były solidnie wykonanymi dreadnoughtami, które do dziś cieszą się dobrą opinią na rynku vintage.

• Kopie Gibsona: Jagard również produkował repliki popularnych modeli Gibsona. Szczególnie ceniony jest model GB-300HN, będący wierną kopią Gibsona Hummingbird.

Dziedzictwo Fabryki Terada

Marki takie jak Thumb i Jagard mogą nie być powszechnie rozpoznawalne, ale dla koneserów japońskich gitar vintage stanowią one coś wyjątkowego – bezpośredni wgląd w rzemiosło jednej z najlepszych fabryk gitarowych w historii Japonii. Kupując gitarę Thumb lub Jagard, nie kupuje się instrumentu anonimowego podwykonawcy, lecz produkt stworzony od początku do końca w murach fabryki Terada, z tą samą dbałością o jakość, która cechowała instrumenty produkowane dla najsłynniejszych marek świata.

Dziś te gitary oferują niezwykły stosunek jakości do ceny. Są to instrumenty z duszą, zbudowane z sezonowanych przez dekady materiałów, które opowiadają historię złotej ery japońskiego lutnictwa z perspektywy jednego z jej najważniejszych, choć często niedocenianych, graczy.